Depressie staat al jaren in de top vijf van volksziekten volgens het Trimbos-instituut.
Met name vrouwen lijken ten prooi te vallen aan gevoelens van wanhoop en als je eenmaal depressief bent, ben je dat niet zomaar kwijt. Niet alleen omdat antidepressiva en/of therapie niet altijd uitkomst bieden maar meer omdat als je depressief bent verklaard, alle ongemakken er vervolgens aan worden toegeschreven. Huisartsen -ik meen me deze generalisatie te mogen permitteren vanwege de vele casussen in mijn directe omgeving- stoppen met uitgebreid lichamelijk onderzoek als eenmaal het D-woord is gevallen.
Zo ook bij mij.
Ik tobde al drie jaar met hoestklachten en gezondheidskwalen als griep en vermoeidheid (ik schreef er al een blog over in 2013) en mijn huisarts kon maar niets vinden. Bloed was goed. Longfoto ook. Niets te zien, kerngezond. Misschien een beetje littekenweefsel maar dat kon geen kwaad. Ieder jaar rond de winter was het weer doffe ellende, ik hoestte mijn longen uit mijn lijf en telkens weer werd mijn bloed gecheckt en een longfoto gemaakt. Aanvullend werd gekeken of ik dan misschien allergisch was of astma had. Ook niet. Kinkhoest dan? Ook niet.
Het leven werd zwaarder en zwaarder, ik had steeds minder energie. Ik dacht na over ander werk want het trainen werd te uitputtend en ik wilde ook verhuizen, weg uit die drukke stad. Tja, zei mijn omgeving, je bent ook altijd zo megadruk, je lijf zegt nu gewoon dat het genoeg is geweest. Je bent toch geen achttien meer? Nee, de 50 kwam inderdaad gevaarlijk dichtbij. Mijn man (The One) bleef maar die jonge viriele kerel die niets begreep van mij en mijn slakkengang. En ik vond hem maar luid en druk. Ineens begreep ik dat mannen rond de 50 een jongere vrouw schaken. Enfin, zo ver kwam het gelukkig niet.
Na onze verhuizing naar het platteland stortte ik in. Ik kwam nauwelijks meer uit bed of lag laveloos op de bank. Ik sleepte me naar trainingen en zodra ik thuiskwam, stortte ik als een dood schaap mijn bed weer in. Mijn nieuwe dorpshuisarts liet het bloed weer checken en een longfoto maken. Niets aan de hand hoor, kerngezond. Zal wel burnout zijn van de verhuizing. Het werd erger en erger, zere armen en benen, slappe knieën, ik dacht aan kanker of iets als ALS of zo, of misschien het vermoeidheidssyndroom? Opnieuw bloed laten controleren, weer niets aan de hand. Maar wacht eens even, u bent 47? Het is vast de overgang! Toen het dat ook niet bleek te zijn, was er nog maar één verklaring mogelijk: het was een depressie! Op mijn protest dat ik niets had om ongelukkig over te zijn, wimpelde de dorpsarts mij af: "Ik zie op uw status staan dat u bij een psycholoog bent geweest en dat die u depressief verklaarde. Ik denk dat er toch nog wat zit: alles wat u beschrijft, valt onder de symptomen van een depressie. U huilt ook veel?" (Voor de goede orde: ik was daar naartoe geweest omdat ik hartritmestoornissen had die misschien door stress werden veroorzaakt en de vorige huisarts zei: "Ga jij maar eens lekker met iemand praten en dan noemen we het depressie omdat het anders niet wordt vergoed." Zo zie je maar wat een stigma dat tot gevolg kan hebben.)
Om een lang verhaal (van drie jaar) kort te maken: wij besloten een complete lichaamsscan te laten maken in een privé-kliniek. Met in ons achterhoofd vier casussen van vrouwen in onze nabije omgeving die depressief werden verklaard maar achteraf kanker bleken te hebben. Ze hebben het alle vier niet overleefd. Dat zou mij niet gebeuren. Tweeduizend euro later kwam de aap uit de mouw: ik had een ingekapselde longinfectie in mijn linkerlong. En ik moest als de donder naar een longspecialist. Terug in Nederland wilde die dorpsgek mij geen verwijzing geven want private-scans zouden ruis veroorzaken en de Duitse uitslag strookte immers niet met de Nederlandse. Er was geen enkele reden voor paniek. Ik heb geen moord gepleegd (daar was ik inmiddels toe in staat), maar heb wel een andere huisarts genomen. (Geen sorry niks trouwens bij het exit-gesprek. Ze hadden het protocol gevolgd, ze zouden het zo weer doen!)
Uiteindelijk een verwijzing gekregen en bij de longspecialist terechtgekomen die mij drie weken antibiotica voorschreef. Bij dag vier was ik al een ander mens. Elke dag voel ik mij sterker worden. Heb ik daar drie jaar voor lopen tobben? Ben ik daarvoor verhuisd?
Razend ben ik over de gebrekkige meetinstrumenten die Nederlandse huisartsen hanteren (en het onterechte vertrouwen in statistiek en de anti-penicillinesentimenten!) en nog bozer over 'dat het dan wel tussen de oren moet zitten als er niets uit de onderzoeken komt'. Als je te ziek bent om te functioneren wordt het leven ondraaglijk, inderdaad om depressief van te worden. Maar in de Nederlandse zorg keren ze dat dus om: je bent depressief, en daar ben je zo ziek van.
Honderd miljoen depressieven in Nederland? Dat valt nog te bezien. Misschien hebben ze gewoon een infectie waar ze lamlendig van zijn. Ik zou in ieder geval iedereen willen aanraden verder te blijven kijken dan de huisarts' neus lang is.